Guest film 2021

AGON INTERNATIONAL ARCHAEOLOGICAL FILM FESTIVAL

Special Mention Screenplay 2022

Official Selection TAC FEST 2024

Φρανθίσκο Άλμπο
'Ελληνες ναυτικοί στον πρώτο περίπλου του κόσμου

Ταινία ντοκιμαντέρ, 40'. Ελληνικά, ισπανικά, αγγλικά.

Ένα εμπεριστατωμένο ντοκιμαντέρ, που, μέσω της μυθοπλασίας,
παρουσιάζει την Ιστορία να "ανακρίνει", σε σκηνικά της Ρόδου και της Χίου, τον ελάχιστα γνωστό
Έλληνα πλοηγό που έφερε πίσω στην Ισπανία το μοναδικό πλοίο που επέζησε του Πρώτου
Περίπλου του Κόσμου και που κληροδότησε στο μέλλον
το ναυτικό ημερολόγιο εκείνης της μοναδικής αποστολής. 

Λίγοι Έλληνες –και, επίσης λίγοι Ισπανοί– γνωρίζουν ότι, στα πλοία της αποστολής των Μαγγελάνου και Ελκάνο, που πριν από 500 χρόνια επιχείρησαν το μακρινό και ταραχώδες ταξίδι που έμελλε να καταλήξει στον πρώτο γύρο του κόσμου, υπήρχαν Έλληνες ναυτικοί· και ότι, στο πλοίο Βικτώρια, το μοναδικό από τα πέντε που, ύστερα από τρία χρόνια, κατάφερε να επιστρέψει από εκείνη την παράτολμη επιχείρηση, κάποιοι από τους επιζήσαντες ήταν Έλληνες, μεταξύ των οποίων ο πιλότος που το έφερε πίσω στο λιμάνι και που τεκμηρίωσε την πρωτόγνωρη ρότα του.

Με την εξάπλωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τον 14^ο αιώνα –και δη, μετά από τη άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453–, ο ελληνορθόδοξος κόσμος υποτασσόταν σταδιακά στην κυριαρχία του Ισλάμ. Ωστόσο, κάποια σημαντικά εδάφη –Κρήτη, Ρόδος, Χίος, Ναύπλιο, νησιά του Ιονίου– παρέμειναν ακόμη, για περισσότερο ή λιγότερο χρόνο, υπό κυριαρχία χριστιανών, όχι όμως Ελλήνων. Αυτό το γεγονός ευνόησε κάποιους κατοίκους αυτών των ιστορικά ελληνικών εδαφών να αναζητήσουν καλύτερη τύχη στην Ιταλία και την Ισπανία. Έτσι, όταν η Ισπανία ξεκινά την κατάκτηση του Νέου Κόσμου και την οικοδόμηση μιας υπερπόντιας αυτοκρατορίας, δεν είναι λίγοι οι Έλληνες που μεταβαίνουν στην Ιβηρική Χερσόνησο –κατά κύριο λόγο στη Σεβίλλη– για να προσφέρουν στον βασιλιά τις υπηρεσίες τους με εκείνο που, κατά μακράν παράδοση, γνώριζαν καλύτερα: τη ναυσιπλοΐα.

Σε αυτό το πλαίσιο, εννέα ναυτικοί από Ρόδο, Χίο, Ναύπλιο και Κέρκυρα, κατατάχθηκαν τότε στην παράτολμη αποστολή από δυσμάς στα Νησιά των Μπαχαρικών, που έμελλε να καταλήξει στον Πρώτο Γύρο του Κόσμου. Από τη Ρόδο: Μιγκέλ ντε Ρόδας, Φελίπε ντε Ρόδας και Μιγκέλ Σάντσεθ ντε Ρόδας. Από τη Χίο: Φρανθίσκο Άλμπο, Σιμόν ντε Άξιο και Αντόνιο ντε Άξιο. Από το Ναύπλιο: Νικολάο Γκριέγο και Χουάν Γκριέγο. Και από την Κέρκυρα: Ματέο ντε Γκόρφο. Από αυτούς τους εννέα, οι τρείς ξεχώρισαν ιδιαίτερα: ο Μιγκέλ ντε Ρόδας –που αναγορεύθηκε Ιππότης του Αγίου Ιακώβου και Μέγας Πιλότος της Αυτού Μεγαλειότητος–, ο Νικολάο Γκριέγο –που πρόκοψε ως εφοπλιστής και επέζησε ξανά μιας επικίνδυνης αποστολής στη Γη του Πυρός– και ο Φρανθίσκο Άλμπο, ο οποίος υπήρξε ο πιλότος του μοναδικού πλοίου που κατάφερε να επιζήσει του πρώτου περίπλου του κόσμου και ο συγγραφέας του ναυτικού ημερολογίου που τεκμηριώνει με ακρίβεια τη ρότα της αποστολής.

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΙΣΠΑΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ ΑΘΗΝΩΝ

500 ΧΡΟΝΙΑ  ΠΡΩΤΟΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

FUNDACIÓN NAO VICTORIA

CASA MEDITERRÁNEO ALICANTE

MARIA TSAKOS FOUNDATION

ΔΗΜΟΣ ΧΙΟΥ

ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ (PROTOUR)

ΥΠΟΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

___________________________________________________________________________
εικόνες από την ταινία

 

___________________________________________________________________________
δείτε την ταινία online (ισπανικά με ελληνικούς υπότιτλους)

___________________________________________________________________________
trailer της ταινίας

___________________________________________________ 
πρεμιέρα της ελληνικής εκδοχής: Εθνική Ταινιοθήκη (Αθήνα, 1/11/21) 

___________________________________________________________________________
πρεμιέρα της ισπανικής εκδοχής: Casa Mediterráneo (Αλικάντε, 24/11/21)

___________________________________________________________________________
πρεμιέρα εν πλώ: B. E. Juan Sebastián Elcano (Πειραιάς, 26/2/22)

___________________________________________________________________________
ειδικές προβολές

		Πειραιάς (Ελλάδα). Εκπαιδευτικό Πλοίο "Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο" (26/02/22)
		Αθήνα (Ελλάδα). Μουσείο Ηρακλειδών. Στο πλαίσιο της Έκθεσης "Το πιο μακρύ ταξίδι" (2022)
		Κιλκίς (Ελλάδα). Τέχνη Κιλκίς. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητών. Στο πλαίσιο της Έκθεσης "Το πιο μακρύ ταξίδι" (2022)
		Μπουένος Άιρες (Αργεντινή). 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο "Νόστος 2022". Universidad Nacional de Buenos Aires (1/11/2022)
		Αθήνα (Ελλάδα). Διήμερο Προβολών Βραβευμένων Ταινιών του Φεστιβάλ ΑΓΩΝ 2023". Μέγαρον Μουσικής Αθηνών (10/11/2023)

___________________________________________________________________________
το πλαίσιο της πρωτοβουλίας

Η δημιουργία μιας ταινίας ντοκιμαντέρ με τίτλο «Francisco Albo: Έλληνες θαλασσοπόροι στον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου» εντάσσεται σε μια σειρά πολιτιστικών πρωτοβουλιών που, στο πλαίσιο των εορτασμών των 500 ετών από τον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου, η Πρεσβεία της Ισπανίας στην Ελλάδα και το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας –εν Ελλάδι ισπανικοί διπλωματικοί και πολιτιστικοί φορείς– πραγματοποιούν από κοινού από το 2019, με σκοπό να ενισχύσουν και να κάνουν ευρύτερα γνωστούς τους ιστορικούς δεσμούς που ενώνουν τις δύο χώρες, καθώς και να αναδείξουν, σε αυτή τη μοναδική επέτειο, την ουσιαστική συνεισφορά των έμπειρων Ελλήνων ναυτικών στην πλούσια ιστορία των ισπανικών υπερπόντιων ανακαλύψεων. Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, προηγήθηκαν αυτού του ντοκιμαντέρ οι εξής πρωτοβουλίες:
“Juan de Fuca: Σε αναζήτηση του Βορείου Περάσματος”. Ντοκιμαντέρ για την άγνωστη και αμφιλεγόμενη μορφή του Έλληνα θαλασσοπόρου, εκ Κεφαλληνίας, Ιωάννη Φωκά, ο οποίος, στην υπηρεσία του Ισπανικού Στέμματος, αναζήτησε το πέρασμα μεταξύ Ατλαντικού και Ειρηνικού βόρεια της αμερικανικής ηπείρου –την άλλη όψη της περίφημης αποστολής των Μαγγελάνου και Ελκάνο– και έγινε, με αυτόν τον τρόπο, ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε τόσο βόρεια από τις αχαρτογράφητες ακτές του Ειρηνικού και αυτός που ανακάλυψε τον Καναδά από δυσμάς.
“Ναυτικό Ημερολόγιο του Πρώτου Περίπλου του Κόσμου”. Τρίγλωσση έκδοση (ισπανικά-ελληνικά-αγγλικά) του ναυτικού ημερολογίου που έγραψε ο Φρανθίσκο Άλμπο, Έλληνας πιλότος του πλοίου Βικτώρια, του μοναδικού καραβιού που επέζησε της αποστολής που ξεκίνησε ο Μαγγελάνος και αποπεράτωσε ο Ελκάνο. Η παρούσα έκδοση, που πραγματοποιήθηκε με την χορηγία του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», είναι η πρώτη ολοκληρωμένη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα αυτού του θεμελιώδους τεκμηρίου για την παγκόσμια ιστορία της ναυσιπλοΐας. Μετάφραση στα ελληνικά και επιμέλεια της έκδοσης: Pedro Olalla.
"Το πιο μακρύ ταξίδι”. Προσαρμογή στα ελληνικά –με εμπλουτισμό του μέρους που αφορά στη συμμετοχή Ελλήνων– της διδακτικής έκθεσης για τον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου που δημιούργησε η Εθνική Επιτροπή για τους Εορτασμούς της 5ης Εκατονταετηρίδας. Η έκθεση στεγάστηκε στο Ισπανικό Κατάλυμα του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου στη Ρόδο και εγκαινιάστηκε με στρογγυλή τράπεζα για την ελληνική συμμετοχή στην εν λόγω αποστολή και για την ελληνική συνεισφορά στην παγκόσμια ιστορία της ναυσιπλοΐας.
"Έλληνες ναυτικοί στον πρώτο περίπλου της γης”. Αυτή η δίγλωσση έκδοση παρουσιάζει το κείμενο της διάλεξης που ο Ισπανός ελληνιστής και συγγραφέας Πέδρο Ολάγια –βασιζόμενος στις έρευνες των Ιωάννη Χασιώτη, Χουάν Χιλ και Ίνιγο Άλμπο– ετοίμασε με ανάθεση της Πρεσβείας της Ισπανίας στην Ελλάδα και του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας και παρέδωσε στην ελληνική γλώσσα στο ιστορικό «Κατάλυμα της Ισπανίας» των Ιωαννιτών Ιπποτών στη Ρόδο, με αφορμή τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου για τους Έλληνες Ναυτικούς που έλαβαν μέρος στον Πρώτου Περίπλου του Κόσμου.
“Μνημείο στους Έλληνες ναυτικούς που συμμετείχαν στον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου”. Έργο του Ισπανού γλύπτη Χουάν Ραμόν Μαρτίν, ανεγέρθη στη μαρίνα της πόλης της Ρόδου τον Σεπτέμβριο του 2020 και εγκαινιάστηκε από τον Πρέσβη της Ισπανίας, κ. Ενρίκε Βιγκέρα, και τον Δήμαρχο Ρόδου, κ. Αντώνη Β. Καμπουράκη. Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Ίδρυμα "Μαρία Τσάκος", ανεγέρθη δίδυμο μνημείο στην έδρα του Ιδρύματος στη Χίο. Ένα τρίτο γλυπτό τοποθετήθηκε αργότερα στην είσοδο του Λιμανιού του Πειραιά, δίπλα στο Μνημείο του Θεμιστοκλέους, με σκοπό να μεταφερθεί εν ευθέτω χρόνω στο μελλοντικό Ναυτικό Μουσείο. "Primus circumdedisti me" -"Ο πρώτος που με περιέπλευσες"- είναι το μότο του οικοσήμου που απονεμήθηκε από τον Αυτοκράτορα Καρόλο Ε' στον Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο, αναγνωρίζοντας το επίτευγμά του να αποπερατώσει τον πρώτο γύρο του κόσμου. "Vos inter primos circundiderunt me" -"Σεις στους πρώτους που με περιπλύσατε"- είναι η επιγραφή που, παραφάζοντας το βασιλικό απόθευγμα, φέρει το μνημείο που η Ισπανία αφιερώνει στους Έλληνες ναυτικούς που ολοκλήρωσαν με τον Ελκάνο την αποστολή εκείνη.